Herbatki ziołowe...

…czy aby zawsze zdrowe?

Marta Florea

Lato i plaża tuż, tuż... hmm, a jak tu pokazać się na plaży w mniejszym lub większym negliżu, gdy daleko nam do aparycji filmowych gwiazd? Niskokaloryczne posiłki i regularne treningi są zbyt męczące, a na ich efekt trzeba długo czekać. Znacznie prostsze wydaje się łyknięcie tabletki z cudownym suplementami, które w mig poprawią nasze samopoczucie i wygląd. A jak nie tabletka, to może jakaś herbatka ziołowa... to przecież samo zdrowie!

O zdrowotnych wartościach zielonej herbaty w zasadzie nawet nie wypada dyskutować. Dr Google twierdzi, że chroni ona przed rakiem i demencją, przedłuża życie, poprawia wygląd skóry, obniża poziom złego cholesterolu itp.

A co na ten temat twierdzą naukowcy? Polifenole to duża grupa zróżnicowanych związków chemicznych występujących w produktach spożywczych pochodzenia roślinnego. Liczne badania potwierdziły korzystne efekty spożywania produktów bogatych w polifenole, takich jak czerwone wino, sok grejpfrutowy, czekolada, soja, kawa czy zielona herbata. Dieta bogata w polifenole sprzyja obniżeniu ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej i cukrzycy. Przypuszczalnie te związki działają przez hamowanie rozkładu węglowodanów i wchłanianie glukozy w jelicie, stymulują również wydzielanie insuliny przez komórki beta trzustki, modulują uwalnianie glukozy z wątroby, aktywują receptory insuliny i wchłanianie glukozy w tkankach. Wpływają również pozytywnie na metabolizm tłuszczów. Korzystny wpływ polifenoli na homeostazę glukozy i tłuszczów obserwowano w licznych badaniach zarówno in vitro, jak i na modelach zwierzęcych.

undefined

Żródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Lemon_balm

Zmartwię jednak miłośników, a raczej miłośniczki gorzkiej czekolady czy zielonej herbaty. Nadmierne spożywanie produktów zawierających duże ilości polifenoli przez kobiety ciężarne może powodować przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego u płodu, a w efekcie zaburzenia krążenia, a nawet zgon płodu. Polifenole m.in. hamują syntezę prostaglandyn, a szczególnie prostaglandyny E-2, która jest odpowiedzialna za utrzymanie drożności przewodu tętniczego u płodu. Aby potwierdzić tę teorię, przeprowadzono badanie na modelach zwierzęcych.

Ośmiu ciężarnym owcom podawano do picia wyłącznie zieloną herbatę. Grupę kontrolną stanowiły cztery owce, które piły wyłącznie wodę. Oceniono rozwój owczych płodów w obu grupach przed rozpoczęciem badania i po tygodniu. U wszystkich płodów owiec spożywających zieloną herbatę stwierdzono w badaniu echokardiograficznym oznaki zwężenia przewodu tętniczego. W badaniu histopatologicznym wykazano powiększenie i hypertrofię prawej komory serca oraz znaczne pogrubienie tkanek przewodu tętniczego. U płodów z grupy kontrolnej nie stwierdzono takich zmian. Badanie to potwierdziło niekorzystny wpływ spożywania znacznych ilości zielonej herbaty w trzecim trymestrze ciąży na przewód tętniczy płodu.

Istnieją również doniesienia o podobnym niekorzystnym wpływie na przewód tętniczy u płodu spożywania dużych ilości kakao czy herbaty z rumianku.

Jeśli wśród szanownych czytelników są przyszłe mamy, ojcowie lub dziadkowie, którzy po przeczytaniu tych słów zaniepokojeni robią przegląd kuchni i lodówki z zamiarem wyrzucenia czekolady czy kiści winogron, to chciałabym ich uspokoić. Niekorzystne oddziaływanie produktów zawierających polifenole na przewód tętniczy u płodu dotyczą wyłącznie spożywania ich w nadmiernych ilościach. Czyli krótko mówiąc: co za dużo, to niezdrowo!

Marta Florea
specjalista położnictwa i ginekologii

Bibliografia

1. Front Pharmacol. 2014 Dec 22;5:281. Deleterious effects of maternal ingestion of cocoa upon fetal ductus arteriosus in late pregnancy. Zielinsky P, Martignoni FV, Vian I.

2. Prenat Diagn. 2012 Oct;32(10):921-6. Fetal ductal constriction caused by maternal ingestion of green tea in late pregnancy: an experimental study. Zielinsky P, Manica JL, Piccoli AL Jr, Nicoloso LH, Barra M, Alievi MM, Vian I, Zilio A, Pizzato PE, Silva JS, Bender LP, Pizzato M, Menezes HS, Garcia SC.

3. Expert Rev Cardiovasc Ther. 2010 Feb;8(2):291-8. New insights on fetal ductal constriction: role of maternal ingestion of polyphenol-rich foods. Zielinsky P, Piccoli AL Jr, Manica JL, Nicoloso LH.

4. Int J Mol Sci. 2010 Mar 31;11(4):1365-402. Impact of dietary polyphenols on carbohydrate metabolism. Hanhineva K, Törrönen R, Bondia-Pons I, Pekkinen J, Kolehmainen M, Mykkänen H, Poutanen K.

5. Ultrasound Obstet Gynecol. 2009 Sep;34(3):358-9. doi: 10.1002/uog.6453.Premature constriction of the fetal ductus arteriosus following the maternal consumption of camomile herbal tea. Sridharan S, Archer N, Manning N.

GdL 6_2016