Pneumologie France Pologne

Znajomość języka francuskiego otwiera nowe horyzonty

Joanna Domagała-Kulawik

Historia związków lekarzy polskich i francuskich jest wiekowa. O tyle wiekowa, że język francuski był językiem polskich elit od stuleci, do Francji wyjeżdżało się na studia, staże, nauki praktyczne. Bywali nasi lekarze w koloniach francuskich jako cenieni specjaliści. Z czasem jednak ta wielowiekowa tradycja uległa przewartościowaniu. Językiem medycznym stał się język angielski, a wiara w moc postępu nauk medycznych w USA przerosła inne tradycje. Nie bez znaczenia jest pewna polityka i interes związany z wysoką oceną publikacji w pismach z tak zwanej listy filadelfijskiej, wśród których próżno szukać nieanglojęzycznych wydawnictw.

Tymczasem medycyna francuska ma się dobrze, a nawet bardzo dobrze. Jest to wiedza bardzo rzetelna, pełna znakomitych rekomendacji postępowania w poszczególnych obszarach. Co więcej, organizacja ochrony zdrowia i świadomość lekarzy pozwala na wdrażanie tych rekomendacji i przestrzeganie ich w praktyce codziennej. Inny godny naśladowania aspekt to spotykane na kongresach, zjazdach naukowych i dyskusjach merytorycznych ukierunkowanie na pacjenta. W nieomalże każdej prezentacji wyników najnowszych badań pada zagadnienie realnej korzyści dla chorego. Wyrazem dbania o efekty opieki nad pacjentami jest niespotykany w innych kulturach powszechny udział pacjentów i personelu średniego (pielęgniarki, fizjoterapeuci, cytotechnicy) w konferencjach medycznych.

To wszystko wiem dzięki możliwości wzbogacenia wiedzy przez bezpośredni udział co najmniej 3-4 razy w roku w konferencjach, kongresach czy mniejszych spotkaniach we Francji bądź z lekarzami z Francji w naszym kraju.

Moja francuska historia zaczęła się w domu rodzinnym, gdy mój tato, inżynier chemik, który uzyskał szerokie wykształcenie ogólne w przedwojennej szkole średniej, uczył mnie, przedszkolaka, tego pięknego języka. Późnej były wyjazdy studenckie i na staże pod skrzydła profesor Colette Marsan, znakomitej patolog na Uniwersytecie Medycznym w Paryżu.

Polsko-francuskie konferencje w zakresie chorób płuc

Na tym tle przed kilkunastu laty spotkałam się z cenną inicjatywą konferencji polsko-francuskich w zakresie chorób płuc (pulmonologii, pneumonologii – nazwy równoważne). Dzięki osobistym kontaktom prof. Jana Zielińskiego (zm. 2014 r.) i prof. François Bonnaud, z inicjatywy tych specjalistów zorganizowano w Polsce pierwszą konferencję w Poznaniu. I tak się zaczęło. Konferencje prowadzone były w języku francuskim i odbywały się kolejno w uniwersyteckich miastach Polski. Dzięki zaangażowaniu obu profesorów oraz miejscowych komitetów organizacyjnych konferencje odbywały się corocznie jesienią i skupiały coraz więcej uczestników. Gościliśmy zwykle 3-5 wykładowców z Francji, znanych specjalistów z ośrodków akademickich. Strona francuska wspierała konferencje finansowo. Sprawozdania i streszczenia były drukowane w „Pneumonologii i Alergologii Polskiej” oraz w „Wiadomościach Lekarskich”.

Pewien przełom nastąpił w 2015 roku, kiedy odbyła się X jubileuszowa konferencja w… Paryżu. Dr hab. Bogumiła Szponar z Instytut Immunologii we Wrocławiu zorganizowała ten jubileusz w Stacji Polskiej Akademii Nauk z udziałem ambasadora RP. Od tego czasu do organizacji ze strony francuskiej włączyli się prof. Louis Jean Couderc i prof. Claire Andrejak, a prof. Bonnaud przeszedł na emeryturę.

Poszerzanie i zacieśnianie kontaktów

Nowe rozdanie nastąpiło w kolejnym roku, 2016, kiedy nawiązaliśmy owocną współpracę z Towarzystwem Pulmonologicznym Języka Francuskiego (SPLF, Société de Pneumologie de Langue Française), a bezpośrednio z jego jednostką do spraw współpracy międzynarodowej – Espace Francophone de Pneumologie, l’EFP.

7. Konferencja660

Siódma konferencja l’EFP połączona z XI Polsko-Francuską Konferencją Pulmonologiczną odbyła się w Warszawie z udziałem 25 gości z Francji i krajów francuskojęzycznych. Doktor Bernard Pigearias, sekretarz generalny do spraw współpracy międzynarodowej SPLF przewodniczył ze mną komitetowi organizacyjnemu. Dzięki współpracy z dr. Pigeariasem nasze kontakty z Francją i krajami francuskojęzycznymi zacieśniły się i grono ponad 100 polskich pulmonologów władających językiem francuskim znalazło się na stałe w tym międzynarodowym zespole medyków. Nasi przedstawiciele zostali zaproszeni do komitetu naukowego Biennale EFP w Kanadzie 2017 oraz obecnie – w Maroku 2019: ja, prof. Piotr Gutkowski i dr Iwona Patyk. W kwietniu 2018 r. brałam udział w pracach statutowych l’EFP w Bejrucie podczas kongresu Libańskiego Towarzystwa Pulmonologicznego.

XIII Polsko Francuska Konferencja Pulmonologiczna 660 

Rejestracja stowarzyszenia i jego rozwój

Kolejnym etapem rozwoju naszej francusko-polskiej społeczności była konieczność jej sformalizowania. Największym kłopotem była bowiem finansowa strona organizacji konferencji. Niestety istniejące towarzystwa naukowe niekoniecznie służyły pomocą. Wobec tego podjęliśmy trud przebrnięcia przez machinę formalności i po kilku poprawkach, dzięki wytrwałości komitetu założycielskiego, w sierpniu 2018 r. uzyskaliśmy formalną rejestrację Stowarzyszenia Pneumologie France Pologne.  Jak napisano w statucie, celem SPFP jest:

  • Pogłębianie wiedzy w zakresie chorób płuc i pokrewnych dziedzin medycyny przez współpracę z pracownikami ochrony zdrowia posługującymi się językiem francuskim.
  • Inicjowanie i wspieranie badań naukowych w dziedzinie chorób płuc i w pokrewnych dziedzinach medycyny przez wymianę naukową z Francją i krajami francuskojęzycznymi.

Realizacji tych zadań służy organizacja corocznych konferencji, ale także wspieranie wymiany między ośrodkami, w tym pomoc stypendialna. Tradycja pomocy stypendialnej we Francji jest bardzo żywa, wobec czego mamy bardzo dobre podstawy dla naszej działalności. Już od dwóch lat kilkoro młodych polskich pulmonologów zapraszanych jest (z całkowitym pokryciem kosztu udziału) na kongresy pulmonologiczne (Congrès de Pneumologie de Langue Française). Wszyscy uczestnicy bardzo wysoko oceniają możliwość udziału w kongresie, podkreślają jego wartość i bywają oczarowani poziomem medycyny francuskiej, z którą mają możliwość zetknąć się bezpośrednio. Oczywiście u podstaw leży znakomita znajomość języka francuskiego wśród naszych członków, którzy swobodnie odnajdują się w gronie kolegów rdzennie francuskojęzycznych.

Odrębnym obszarem współpracy jest udział przedstawicieli z Polski w corocznych konferencjach młodej organizacji skupiającej lekarzy praktyków z Francji Północnej. Dr Bruno Stach z Valenciennes, lekarz o polskich korzeniach, specjalista chorób płuc, powołał stowarzyszenie L’Association des Pneumologues des Pays de l’Est du Nord-Pas-de-Calais, l’APPEN, którego celem jest zainteresowanie lekarzy francuskich krajami Europy Wschodniej. Pierwsza wspólna konferencja odbyła się w Krakowie, następnie w Pradze, kolejna w Bukareszcie. Grono członków l’APPEN rośnie z roku na rok.

Dr Bruno Stach jest specjalistą w zakresie zaburzeń oddychania podczas snu (OBS). Współorganizuje konferencje poświęcone tej patologii. Miałam okazję już drugi raz uczestniczyć w takim wydarzeniu w Bordeaux (www.jprs.fr) i w roku bieżącym (2018) wygłosiłam wykład na temat 1000 przypadków chorych na OBS bez otyłości. Dr Monika Świerczyńska prowadziła warsztaty związane z współwystępowaniem OBS i astmy.

Konferencje JPRS skupiają około 1000 lekarzy praktyków niezwiązanych z ośrodkami akademickimi, żywo zainteresowanych pogłębianiem wiedzy. Bardzo ciekawa jest struktura tych konferencji z przewagą zajęć w formie warsztatów. Jeden dzień poświęcony jest pacjentom. JPRS jest przykładem rzetelności medycyny francuskiej. To nawet trudno wytłumaczyć, trzeba po prostu tam być.

Ażeby nie zanudzić czytelnika, ale zachęcić go do włączenia się w nurt poznawania wspaniałego obszaru medycyny francuskiej, zapraszam na strony internetowe:

http://www.iitd.pan.wroc.pl/Pol-Fra

https://pneumologiefrancepologne.wordpress.com.

Można być z nami, niekoniecznie biegle mówiąc po francusku. Mamy w gronie osobę, która w wieku dojrzałym na tyle przysiadła fałdów od zera, że już prowadzi sesje i wykłady. Nie trzeba specjalnie dodawać, że grono nasze tworzy bardzo przyjazny zespół i kontakty osobiste są nieodłączną zaletą spotkań. Nazwiska specjalistów, koleżanek i kolegów France Pologne są wymienione w programach konferencji na wyżej wymienionych stronach, w dokumentach SPFP. Nasze osiągnięcia są ich ogromną zasługą. Kończąc, zapraszamy na XIV Konferencję do Łodzi, 11-13 października 2019 (Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.).

Joanna Domagała-Kulawik
prof. dr hab. n. med.
specjalista patomorfologi chorób wewnętrznych i chorób płuc

Prof. Joanna Domagała Kulawik 300

GdL 11_2018