Historia European Society of Hypertension

krystyna knypl mediola400

Refleksje i wspomnienia osobiste

Krystyna Knypl

Początki konferencji naukowych poświęconych epidemiologii, patofizjologii, diagnostyce i leczeniu nadciśnienia tętniczego sięgają lat siedemdziesiątych minionego wieku. Początkowo słuchałam relacji starszych kolegów o tych spotkaniach, z czasem sama zaczęłam w nich uczestniczyć, a później zostałam mentorką młodszych kolegów, którzy pod moim kierunkiem przygotowywali doniesienia naukowe prezentowane na konferencjach w Mediolanie i Paryżu.

Pierwsze konferencje były organizowane przez International Society of Hypertension wspólnie z European Society of Hypertension w Goeteborgu (1979), Nowym Orleanie(1980), Mediolanie (1981), Mexico City (1982). Z czasem europejscy hipertensjolodzy, którym przewodził prof. Alberto Zanchetti, uznali, że European Society of Hypertension powinno samodzielnie organizować konferencje na naszym kontynencie. Pierwsze spotkanie z tego cyklu odbyło się w Mediolanie, w dniach od 29 maja do 1 czerwca 1983 roku w historycznych murach uniwersytetu Ospedale Maggiore. Uniwersytet ten ufundował w XV wieku Francesco Sforza, książę Mediolanu.  Przewodniczącym komitetu naukowego konferencji był Alberto Zanchetti, sekretarzem Giuseppe Mancia. Przyjechało 990 ekspertów z 40 krajów, nadesłali oni 494 doniesienia do prezentacji. Druga z kolei konferencja odbyła się również w Mediolanie w dniach 9-12 czerwca 1985 roku – 1300 uczestników z 42 krajów nadesłało 593 doniesień naukowych. Kolejna konferencja w Mediolanie (14-17 czerwca 1987 roku) zgromadziła 1800 osób, które nadesłały 638 doniesień pochodzących z 45 krajów. W roku 1989 liczba uczestników konferencji poświęconej nadciśnieniu tętniczemu wzrosła do 2500 osób z 51 krajów.

Na dziedzincu uniwersyteckim660

Miałam zaszczyt uczestniczyć w konferencji ESH w Mediolanie w 1999 roku i osobiście poznać jej urok. Wspominając ją po latach muszę wyznać, że było to jedno z piękniejszych wydarzeń naukowych w moim życiu. Stylowe i historyczne mury, piękna oprawa uroczystości otwarcia na dziedzińcu uniwersytetu, na którą składały się przemówienia wybitnych hipertensjologów, koncert w wykonaniu Montserrat Caballé oraz chóru słynnego Teatro alla Scala, wreszcie spotkanie przy kawie z porcją tortu odkrojoną od wielkiej cukierniczej kompozycji z logo European Society of Hypertension. Na konferencji przedstawiono 943 doniesienia. Słuchałam wszystkich z niezwykłym przejęciem.

aa2146 kopia400

Kolejne konferencje ESH odbywały się naprzemiennie w Mediolanie i innym europejskim mieście, a uczestniczyli w nich nie tylko europejscy hipertensjolodzy, ale także lekarze z innych kontynentów.

Po raz drugi w Mediolanie byłam na konferencji ESH w 2001 roku. Koncert chóru Teatro alla Scala, jaki pamiętałam z 1999 r., oraz występ Katii Richarelii w 2001 r. podczas uroczystości otwarcia zachęciły mnie do odwiedzenia gmachu opery, ale z powodu remontu spektakle były odwołane. Zwiedziłam jedynie muzeum oraz obejrzałam przez drzwi salę przedstawień. La Scala wydała mi się mała w stosunku do swojej wielkiej sławy. Najciekawszym wydarzeniem naukowym tego kongresu była sesja z udziałem profesora Louisa Ignarro, laureata Nagrody Nobla z 1998 roku za odkrycie mechanizmu działania tlenku azotu.

podczas wywaidu z prof Ignarro 660

Kilka lat później w Warszawie miałam okazję spotkać się z profesorem Louisem Ignarro i przeprowadzić z nim krótki wywiad.

Dwie największe z konferencji zgromadziły ponad 8000 uczestników – odbyły się w Paryżu (2004) i Berlinie (2008). Uczestniczyłam w obu.

k knypl XIV paris2004 400

Ze szczególną sympatią wspominam konferencje w Paryżu i Mediolanie, podczas których prezentowałam doniesienia naukowe zrealizowane przy współpracy z trojgiem młodszych kolegów. Ich uczestnictwo było możliwe dzięki otrzymaniu travel grantu ESH przyznawanego dla młodych lekarzy (do 35 lat). Miło było móc wesprzeć młodszych kolegów i pokazać im ten ważny dział medycyny. Z relacji koleżeńskiej wiem, że udział w konferencjach pozostał w ich pamięci na trwale.

DSC04707 1660

Kolejne kadencje zarządu ESH przynosiły coraz to nowe inicjatywy, a aktywnym członkiem reprezentującym polskich hipertensjologów w tych strukturach od 2003 roku jest prof. Krzysztof Narkiewicz, który w latach 2009-2011 był prezesem towarzystwa.

Od 2003 roku ESH wydaje własne wytyczne postępowania w nadciśnieniu tętniczym, wcześniej członkowie towarzystwa aktywnie uczestniczyli w tworzeniu wytycznych innych towarzystw naukowych z zakresu chorób układu krążenia.

Kolejne aktywności ESH to szkoły letnie dla młodych lekarzy chcących się specjalizować w nadciśnieniu tętniczym organizowane od 1995 roku oraz szkolenia dla zaawansowanych organizowane od 2004 roku

W 2000 roku wprowadzono program specjalizacji z hipertensjologii, a o tytuł specjalisty European Society of Hypertension mogą się ubiegać osoby mające doświadczenie kliniczne i dorobek naukowy w tej dziedzinie, aktywnie uczestniczące w życiu towarzystwa. Do tej pory ponad 900 osób z całego świata otrzymało tytuł specjalisty ESH.

Polscy specjaliści European Society of Hypertension

Osoby aplikujące o tytuł specjalisty ESH powinny wg regulaminu wykazywać się następującym dorobkiem: doświadczenie kliniczne w nadciśnieniu tętniczym ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności diagnostyki i leczenia pacjentów z ciężkim nadciśnieniem tętniczym, mające specjalizację z interny, nefrologii, kardiologii, endokrynologii lub medycyny rodzinnej, powinny wykazywać się aktywnością naukową oraz udziałem w badaniach klinicznych, uczestniczyć w krajowych i międzynarodowych konferencjach na temat nadciśnienia tętniczego oraz mieć nazwisko rozpoznawane na poziomie krajowym jako specjalisty z zakresu nadciśnienia tętniczego. Komisja kwalifikująca ESH przyznała ten dyplom następujący lekarzom z Polski:

1. L. Bieniaszewski 2. J. Chojnowska-Jezierska 3. M.J. Chrostowska 4. D. Czarnecka 5. S. Czekalski 6. Z. Gaciong 7. J.G. Gąsowski 8. J. Głuszek 9. T. Grodzicki 10. B. Gryglewska 11. A. Januszewicz 12. K. Kawecka-Jaszcz 13. M. Klocek 14. K. Knypl 15. F. Kokot 16. T.M. Kosicka 17. B. Krupa-Wojciechowska 18. A. Kuch-Wocial 19. J. Lewandowski 20. W. Lubaszewski 21. J. Małyszko 22. J.S. Małyszko 23. J.W. Manitius 24. K.T. Marczewski 25. K. Narkiewicz 26. E. Nartowicz 27. M. Nowicki 28. A. Posadzy-Małaczyńska 29. P. Pruszczyk 30. D. Pupek-Musialik 31. M. Rajzer 32. J. Rojek-Trębicka 33. A. Rynkiewicz 34. K. Suchecka-Rachoń 35. B. Symonides 36. A. Tykarski 37. J. Wacławek-Maczkowska 38. K. Widecka 39. A. Więcek 40. B. Wyrzykowski 41. T. Zdrojewski.

W 2005 roku opracowano także kryteria dla krajowych centrów doskonałości zajmujących się chorymi z nadciśnieniem tętniczym. W Polsce 10 placówek medycznych z Krakowa, Warszawy, Bydgoszczy, Poznania, Szczecina, Gdańska oraz Katowic uzyskały taką akredytację.

Od roku2007 działa portal www.eshonline.org, na którym są dostępne informacje naukowe na temat nadciśnienia tętniczego, organizowanych kongresach, a także jest możliwość otrzymywania newsletterów oraz odbywania kursów e-learningowych.

Newslettery opublikowane przez ESH

European Society of Hypertension od 2000 do 2011 roku opublikowało 50 newsletterów, których redaktorami byli Sverre E. Kjeldsen (2000-2005) i Krzysztof Narkiewicz (2005-2011).

  1. Treatment of hypertension in patients with type 2 diabetes mellitus Peter M. Nilsson, Renata Cífková, Sverre E. Kjeldsen
  2. Hypertension in pregnancy: recommendations for diagnosis and treatment Renata Cífková
  3. How well is hypertension controlled in Europe? Serap Erdine
  4. Hypertension in chronic renal failure Jose L. Rodicio, Jose M. Alcazar
  5. How to handle renovascular hypertension Jose M. Alcazar, Jose L. Rodicio
  6. Isolated systolic hypertension: cardiovascular risk and treatment benefits Csaba Farsang, Peter Sleight
  7. Patient adherence and the pharmacological treatment of arteria hypertension Menno Pruijm, Marie-Paule Schneider, Michel Burnier
  8. Cyclosporin-induced hypertension Renata Cífková, Hermann Haller
  9. 1999 WHO/ISH Hypertension guidelines – highlights & ESH upadate Sverre E. Kjeldsen, Serap Erdine, Csaba Farsang, Peter Sleight, Guiseppe Mancia
  10. Hypertension ans left ventricular hypertrophy Enrico Agabiti Rosei, Maria Lorenza Muiesan
  11. Assessment of preclinical target organ damage in hypertension: carotid infima – media thickness and plaque Enrico Agabiti Rosei, Maria Lorenza Muiesan
  12. Home blond pressure monitoring Gianfranco Parati, Grzegorz Bilo, Sverre E. Kjeldsen, Giuseppe Mancia
  13. Hypertension in children and adolescents Empar Lurbe
  14. Hypertension and coronary heart disease Jean-Philippe Baguet, Jean-Michel Mallion
  15. Resistant hypertension Serap Erdine
  16. Microalbuminuria in type-1 diabetes mellitus Josep Redon
  17. Interactions between antihypertensive agents and others drugs Peter A. van Zwieten, Csaba Farsang
  18. Beneficials combinations of two Or more antihypertesive agents Peter A. van Zwieten, Csaba Farsang
  19. Clinical value of ambulatory blond pressure monitoring Jean-Michel Mallion, Jean-Philippe Baguet, Giuseppe Mancia
  20. High blood pressure, smoking and cardiovascular risk Helios Pardell, José L. Rodicio
  21. Treatment of hypertension in dialysed patiets István Kiss, Csaba Farsang, José L. Rodicio
  22. High blood pressure, alcohol and cardiovascular risk Ramon Estruch, Antonio Coca
  23. Exercise and hypertension Athanasios J. Manolis
  24. Hypertension and arrhythmia Jean-Philippe Baguet, Serap Erdine, Jean-Michel Mallion
  25. Obstructive sleep apnea and hypertension Jean-Philippe Baguet, Krzysztof Narkiewicz, Jean-Michel Mallion
  26. Control of hypertension in patients with peripheral artery disease Denis L. Clement
  27. Prevention of type 2 diabetes mellitus with antihypertensive drugs Peter M. Nilsson, Renata Cífková, Sverre E. Kjeldsen, Giuseppe Mancia
  28. Treatment of hypertensive urgencies and emergencies Enrico Agabiti Rosei, Massimo Salvetti
  29. Treatment of high blood pressure in the elderly Sverre E. Kjeldsen, Aud-E. Stenehjem, Ingid Os, Thomas Hedner, Gordon T. McInnes
  30. Hypertension and heart failure Enrico Agabiti Rosei, Maria Lorenza Muiesan, Wolfang Kiowski
  31. Hypertension and macrovascular disease Stéphane Laurent
  32. Hypertension and sexual dysfunction Athanasios J. Manolis, Michael Doumas, Margus Viigimaa, Krzysztof Narkiewicz
  33. Dicovering the genetic determinants of hypertension Sandosh Padmanabhan, Olle Melander, Claire Hastie, Christian Delles, Anna F. Dominiczak
  34. The micro albuminuria and the haemodynamics of hypertension Harry A.J. Struijker-Boudier, Enrico Agabiti Rosei
  35. Statins and hypertension Renata Cífková, Peter M. Nilsson
  36. Microalbuminuria in essentials hypertension Josep Redon, Fernando Martinez, José M. Pascual
  37. Hypertension in athelets Robert H. Fagard
  38. The metabolic syndrome in hypertension Josep Redon
  39. Hypertension and stroke Cristina Sierra, Antonio Coca
  40. Dietary sodium intake and hypertension Michel Burnier, Murielle Bochud, Roland Schmieder
  41. Hypertensive retinopathy Roland E. Schmieder
  42. Hypertension and atrial fibrillation with emphasis on prevention Sverre E. Kjeldsen, Tonje A. Aksnes, Roland E. Schmieder
  43. Management of pheochromocytoma – paraganglioma Maurizio Castellano, Jacques W. Lenders, Pierre-Francois Plouin, Enrico Agabiti Rosei
  44. Primary aldosteronizm Franco Mantero, Gian Paolo Rossi, Enrico Agabiti Rosei
  45. Subclinical brain damage and hypertension Christophe Tzourio, Peter M. Nilsson, Angelo Scuteri, Stéphane Laurent
  46. Hypertension and sleep Jean-Louis Pépin, Anne-Laure Borel, Jean-Phillipe Baguet, Renaud Tamisier, Patrick Lévy, Jean-Michel Mallion
  47. Perioperative screening and management of hypertensive patients Athanasios J. Manolis, Serap Erdine, Claudio Borghi, Kostas Tsioufis
  48. Cardiovascular risk profile and antihypertensive treatment Michael Hecht Olsen, Eva Prescott, Peter M. Nilsson, Renata Cífková
  49. The role of uric acid in hypertension, cardiovascular events, and chronic kidney disease Adel E. Berbari
  50. Hypertension and aortic disease Jean-Philippe Baguet, Olivier Chavanon, Carmine Sessa, Frédéric Thony, Pierre Lantelme, Gilles Barone-Rochette, Jean-Michel Mallion

W 2007 roku European Society of Hypertension wspólnie z European Society of Cardiology opracowało kolejne wytyczne leczenia nadciśnienia tętniczego, które są okresowo aktualizowane.

Kolejna aktywność ESH to wydawanie czasopism naukowych na temat nadciśnienia tętniczego – od 1983 roku wydawany jest „Journal of Hypertension”, od 1992 „Blood Pressure”. Przyznawane są także granty naukowe dla aktywnych badaczy, a działalność jest kontynuowana w poszczególnych krajowych nadciśnieniowych towarzystwach naukowych.

Podsumowanie

Jak piszą autorzy opracowania European Society of Hypertension Past, Present and Future, piękno badań nad nadciśnieniem tętniczym polega na tym, że obejmuje ono prawie całe spektrum interny, a także pozwala lepiej zrozumieć duże obszary neurologii, nefrologii, endokrynologii, diabetologii i innych specjalności. Z tego powodu zarówno badania naukowe, jak i praktykę kliniczną oraz edukację lekarzy należy postrzegać szeroko, zagadnienia bowiem związane z nadciśnieniem nie ograniczają się do odczytania wyniku pomiaru ciśnienia krwi.

Krystyna Knypl
hipertensjolog

specjalista European Society of Hypertension

Zdjęcia Krystyna Knypl i Janina Wacławek-Maczkowska

Źródło: https://www.eshonline.org/esh-content/uploads/2014/12/01_ESH_Past_Present_and_Future.pdf

GdL 3_2019